Reforma

Uregulowania prawne dotyczące kształcenia w zreformowanych szkołach zawodowych
Kształcenie w zasadniczych szkołach zawodowych
Kształcenie w czteroletnich technikach
Kształcenie w liceach profilowanych
Nowe szkoły zawodowe

KSZTAŁCENIE W ZASADNICZYCH
SZKOŁACH ZAWODOWYCH

W Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (DzU z 2002 r. nr 15, poz. 142), zawarte zostały, między innymi, ramowe plany nauczania dla zasadniczej szkoły zawodowej stanowiące podstawę do organizacji kształcenia w tego typu szkołach.
Nowe ramowe plany nauczania dla zasadniczych szkół zawodowych wprowadzają w miejsce wcześniej proponowanych bloków humanistyczno-społecznego i matematycznego - przedmioty nauczania: język polski, historia i wiedza o społeczeństwie, matematyka, fizyka i astronomia, geografia z ochroną i kształtowaniem środowiska oraz ścieżki edukacyjne: edukacja prozdrowotna, technologia informacyjna, wychowanie do życia w rodzinie.
Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz zajęć z religii/etyki w zasadniczej szkole zawodowej nie może przekroczyć 35 godzin łącznie.

Opublikowane w rozporządzeniu ramowe plany nauczania dla zasadniczych szkół zawodowych dotyczą dwuletniego cyklu kształcenia, podczas gdy w 22 zawodach proponowany jest 2-letni okres kształcenia, a w 52 zawodach 3-letni okres kształcenia.
Zgodnie z wykładnią Departamentu Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego MENiS, przy planowaniu procesu dydaktycznego przy trzyletnim okresie nauczania:

Należy proporcjonalnie zwiększyć wymiar godzin kształcenia zawodowego, co oznacza, że liczba godzin tygodniowo przeznaczona na realizację obowiązkowych zajęć edukacyjnych w całym okresie nauczania jest zwiększona o 17,5 godziny.
Dyrektor szkoły ustalając szkolny plan nauczania - na cały okres kształcenia, z wyodrębnieniem każdego roku szkolnego oraz z uwzględnieniem wszystkich przedmiotów (modułów) zawodowych, ujętych w programie nauczania dla zawodu - może w kolejnych latach przyjąć na kształcenie zawodowe inną liczbę godzin, niż to bezpośrednio wynika z zasady proporcjonalności, np. w klasie I - 14 godz., w klasie II - 18,5 godz., w klasie III - 20 godz.. Ustalając rozkład zajęć z zakresu kształcenia zawodowego i ich wymiary godzin, należy wziąć pod uwagę wymagania programowe poszczególnych przedmiotów (modułów) i korelację międzyprzedmiotową, a także warunki realizacji praktycznej nauki zawodu.
Przy konstruowaniu szkolnego planu nauczania na okres trzyletni należy uwzględnić odrębne przepisy dotyczące nauki religii, wychowania fizycznego oraz zajęć wychowania do życia w rodzinie. Zajęcia powyższe przewidziane są do realizacji w każdej klasie.

Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu zapowiedziało nowelizację rozporządzenia dotyczącego ramowych planów nauczania, należy się spodziewać, że w rozporządzeniu tym zostanie opublikowany ramowy plan nauczania dla trzyletniej zasadniczej szkoły zawodowej.

Ramowy plan nauczania dla zasadniczej szkoły zawodowej (w tym dla zasadniczej szkoły zawodowej specjalnej dla uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie, zagrożonych niedostosowaniem społecznym, zagrożonych uzależnieniem, z zaburzeniami zachowania).

L.p. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Dla młodzieży Dla dorosłych

Liczba godzin tygodniowo w dwuletnim okresie nauczania Forma stacjonarna Forma zaoczna

Liczba godz. tygodn. w dwuletnim okresie nauczania Liczba godzin w dwuletnim okresie nauczania

Klasy I - II Semestry I - IV

1. Język polski 5 4 72

2. Język obcy^a) 3 2 36

3. Historia wiedzy o społeczeństwie 2 1 18

4. Matematyka 4 3 54

5. Fizyka 2 1 18

6. Geografia z ochroną i kształtowaniem środowiska 2 1 18

7. Podstawy przedsiębiorczości 1 1 18

8. Wychowanie fizyczne 6 - -

9. Przysposobienie ochronne 2 - -

10. Godziny z wychowawcą 1 - -

11. Kształcenie zawodowe według programu dla zawodu^b) 35 26 468

Razem 63 39 702

Religia/Etyka 4 - -

Godz. do dyspozycji dyrektora^c) 3 1 18

Razem godz. zajęć edukacyjnych^d) 70 40 720

Zajęcia rewalidacyjne 20 - -

Zajęcia socjoterapeutyczne^e) 4 - -

w szkole specjalnej dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, ze sprzężonymi niepełnosprawnościami, z autyzmem - zajęcia i języka obcego prowadzone są w przypadku kontynuacji nauki języka obcego realizowanego w gimnazjum,
podziału godzin przedmiotów zawodowych teoretycznych i zajęć praktycznych lub modułów, określonych w programie nauczania dla zawodu, dokonuje dyrektor szkoły; w przypadku uczniów - młodocianych pracowników dyrektor szkoły dokonuje podziału godzin w porozumieniu z pracodawcami, z uwzględnieniem przepisów Kodeksu pracy; w oddziałach wielozawodowych nauczanie przedmiotów zawodowych teoretycznych odbywa się odrębnie dla każdego zawodu przez okres 4 tygodni w każdej klasie, w wymiarze 35 godzin tygodniowo,
należy uwzględnić zajęcia edukacyjne z technologii informacyjnej oraz edukacji prozdrowotnej,
w przypadku ustalenia w programie nauczania dla danego zawodu okresu nauczania dłuższego niż 2 lata wymiar godzin z zakresu kształcenia zawodowego zwiększa się proporcjonalnie, natomiast w przypadku przedmiotów ogólnokształcących zachowuje się wymiar godzin ustalony dla dwuletniego okresu nauczania, z tym że dopuszcza się realizowanie przedmiotów ogólnokształcących w całym okresie nauczania,
dotyczy uczniów niedostosowanych społecznie, zagrożonych niedostosowaniem społecznym, zagrożonych uzależnieniem, z zaburzeniami zachowania.

Na podstawie ramowego planu nauczania dyrektor szkoły ustala szkolny plan nauczania dla danego etapu edukacyjnego, z wyodrębnieniem każdego roku szkolnego.
W zasadniczej szkole zawodowej szkolny plan nauczania, oprócz zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, zawiera zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia zawodowego, określone w programach nauczania dla poszczególnych zawodów.
Zgodnie z podanym rozporządzeniem godziny do dyspozycji dyrektora szkoły, mogą być przeznaczone na:

zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
realizację dodatkowych zajęć edukacyjnych z języka obcego; języka mniejszości narodowej lub grupy etnicznej, nieujętych w ramowym planie nauczania dla danego etapu edukacyjnego, jeżeli wymiar godzin umożliwia realizację podstawy programowej albo dodatkowych zajęć edukacyjnych, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych zajęć został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania,
realizację ścieżek edukacyjnych, obejmujących zestaw treści i umiejętności o istotnym znaczeniu wychowawczym, których realizacja może odbywać się w ramach nauczania przedmiotów lub bloków przedmiotowych, lub w postaci odrębnych zajęć,
zorganizowanie zajęć dla grupy uczniów, z uwzględnieniem ich potrzeb i zainteresowań, w tym zajęć dydaktyczne-wyrównawczych,
nauczanie historii i geografii kraju pochodzenia mniejszości narodowych i dziedzictwa kulturowego grup etnicznych - w szkołach z nauczaniem języka mniejszości narodowych lub grup etnicznych.

Zgodnie rozporządzeniem w szkolnym planie nauczania dopuszcza się wprowadzenie zestawienia zajęć edukacyjnych w blok przedmiotowy, w ramach którego prowadzone jest zintegrowane nauczanie treści i umiejętności z różnych dziedzin wiedzy, realizowane w toku jednolitych zajęć edukacyjnych, zwany dalej "blokiem przedmiotowym", pod warunkiem zapewnienia realizacji zadań wynikających z podstawy programowej oraz zachowania wymiaru godzin poszczególnych zajęć edukacyjnych, określonego w ramowym planie nauczania.
Ponadto dyrektor szkoły może przesunąć nauczanie języków obcych i przedmiotów, dla których jest przewidziany wymiar 1 lub 2 godzin zajęć tygodniowo, w całości lub w części do innej klasy niż określona w ramowym planie nauczania.
Ponadto rozporządzenie określa zasady wprowadzania podziału na grupy w sposób następujący:
W szkołach podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadpodstawowych oraz trzyletnich liceach ogólnokształcących, trzyletnich liceach profilowanych, czteroletnich technikach i zasadniczych szkołach zawodowych podział na grupy jest obowiązkowy:

na zajęciach z: języków obcych, informatyki, elementów informatyki i technologii informacyjnej w oddziałach, a w przypadku zajęć z języków obcych także w zespołach międzyoddziałowych, liczących więcej niż 24 uczniów, z zastrzeżeniem ust. 4,
na nie więcej niż połowie obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, dla których z treści programu nauczania wynika konieczność prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych - w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów, z zastrzeżeniem ust. 4,
na zajęciach edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego; dla których z treści programu nauczania wynika konieczność prowadzenia ćwiczeń, w tym laboratoryjnych - w oddziałach liczących więcej niż 30 uczniów, z zastrzeżeniem ust. 4,
na zajęciach praktycznej nauki zawodu, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Ponadto rozporządzenie szczegółowo określa zasady tworzenia szkolnych planów nauczania w szkołach dla uczniów niepełnosprawnych i niedostosowanych społecznie, a także zasady podziału na grupy na zajęciach edukacyjnych.

Kształcenie ogólne realizowane jest w oparciu o podstawy programowe kształcenia ogólnego zawarte w załączniku nr 5 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół oraz zatwierdzone przez Ministra Edukacji Narodowej i Sportu programy nauczania. W najbliższym czasie należy spodziewać się przykładowych programów nauczania, zawierających nowe podstawy programowe. Przygotowywane są programy nauczania zawierające nowe podstawy programowe kształcenia ogólnego.

Kształcenie zawodowe w zasadniczych szkołach zawodowych realizowane jest w oparciu o podstawy programowe kształcenia w zawodzie i przykładowe programy zawarte w wykazie MENiS lub autorskie programy nauczania dopuszczone do użytku szkolnego. Dla wszystkich zawodów z klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego są przygotowane podstawy programowe kształcenia w zawodzie (te same, które dotychczas były obowiązujące). Nowe podstawy programowe będą przygotowane tylko dla nowych zawodów wprowadzonych do klasyfikacji - prace nad nimi są w toku.

[ Archiwum ] [ Poczta ] [ Strona Główna ]
Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna