Pierwszy powszechny i obowiązkowy sprawdzian umiejętności uczniów kończących szkołę podstawową odbył się 10 kwietnia 2002 r. O wstępnych wynikach tego sprawdzianu, w skali całego kraju, poinformowała Centralna Komisja Egzaminacyjna podczas konferencji prasowej, która odbyła się w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu 24 maja 2002 r.
Dla uczniów przystępujących do sprawdzianu przygotowano zestawy zadań w 5 wersjach:

1. dla uczniów bez dysfunkcji i uczniów z dysleksją rozwojową - zestaw standardowy,
2. dla uczniów słabo widzących,
3. dla uczniów niewidomych,
4. dla uczniów słabo słyszących i niesłyszących,
5. dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim.

Do sprawdzianu przystąpiło 547 611 uczniów.
Zestaw standardowy rozwiązywało 537 614 uczniów z 13 673 szkół, w tym 38 233 uczniów (7,1 %) korzystało z dostosowania pod kątem dysleksji - przedłużony czas o 30 minut. Zestaw drugi rozwiązywało 606 uczniów, zestaw trzeci - 31 uczniów, zestaw czwarty - 724 uczniów, a zestaw piąty - 8 636 uczniów.
Celem sprawdzianu było sprawdzenie stopnia opanowania przez uczniów kończących szkołę podstawową, umiejętności zawartych w standardach wymagań egzaminacyjnych. Celowi temu służył tematyczny zestaw zadań testowych pt. "Pory roku", którym sprawdzano stopień opanowania umiejętności o charakterze ponadprzedmiotowym, ujętych w 5 kategorii:

• czytanie,
• pisanie,
• rozumowanie,
• korzystanie z informacji,
• wykorzystywanie wiedzy w praktyce.

W kategorii czytanie sprawdzono umiejętności odczytywania:

• tekstu popularnonaukowego,
• tekstów literackich (mitu i utworu poetyckiego),
• wykresu.

W kategorii pisanie sprawdzono umiejętności:

• sporządzania notatki w formie tabeli,
• redagowania i adresowania kartki pocztowej z zachowaniem norm poprawnościowych.

W kategorii rozumowanie sprawdzono umiejętności:

• rozpoznawania rodzajów kątów,
• wskazywania twórców najważniejszych odkryć naukowych,
• umieszczania dat w przedziałach czasowych,
• ustalania sposobu rozwiązywania zadania związanego z obliczaniem objętości,
• odnoszenia wyników obliczeń do warunków zadania,
• określania sposobów przystosowania zwierząt do środowiska.

W kategorii korzystanie z informacji sprawdzono umiejętności:

• wskazywania źródeł informacji,
• korzystania ze słowników zgodnie z ich przeznaczeniem.

W kategorii wykorzystywanie wiedzy w praktyce sprawdzono umiejętności:

• wykonywania obliczeń dotyczących czasu, pieniędzy, masy, temperatury, pola i objętości,
• szacowania upływu czasu,
• wykorzystywania znajomości kierunków geograficznych w sytuacji praktycznej.

Na rozwiązanie wszystkich zadań przeznaczono 60 minut.
Po zakończeniu sprawdzianu prace zostały przekazane do okręgowych komisji egzaminacyjnych, gdzie zdania otwarte były sprawdzane i punktowane, według jednolitych kryteriów przez specjalnie przygotowanych do tego celu egzaminatorów, zadania zamknięte natomiast były punktowane przez czytniki komputerowe. Następnie wyniki poszczególnych uczniów zostały przekazane szkołom, gdzie powinny zostać poddane wnikliwej analizie.
Maksymalna liczba punktów, którą można było uzyskać za poprawne wykonanie wszystkich zadań to 40 punktów. Uzyskany średni wynik w skali całego kraju – 29,5 punktów, a w rozbiciu na poszczególne kategorie:

• czytanie - na możliwych 10 punktów - średni wynik w kraju 7,9
• pisanie - na możliwych 12 punktów - średni wynik w kraju 9,4
• rozumowanie - na możliwych 8 punktów - średni wynik w kraju 5,9
• korzystanie z informacji - na możliwych 2 punkty - średni wynik w kraju 1,7
• wykorzystanie wiedzy w praktyce - na możliwych 8 punktów - średni wynik w kraju 4,6

Wyniki sprawdzianu uzyskane przez poszczególnych uczniów zostały przekazane do szkół w postaci zbiorczych zestawień oraz zaświadczeń z indywidualnymi wynikami każdego ucznia.
W czasie konferencji prasowej wiele uwagi poświęcono właściwemu wykorzystaniu tych wyników i ich komunikowaniu.
Szczególnie zwrócono uwagę aby:

• wyników uzyskanych przez uczniów nie "przeliczać" na oceny szkolne;
• otrzymane dane wykorzystywać wyłącznie do analizy indywidualnych wyników uczniów, zgodnie z przekazanymi wskazówkami metodycznymi - wskazówki te można znaleźć na stronach internetowych Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Do przeprowadzenia analizy wyników klasowych szkoły otrzymają odrębny materiał;
• analizując wyniki sprawdzianu, pamiętać, że są one tylko jednym ze źródeł informacji o osiągnięciach ucznia, jednym z elementów ewaluacji tych osiągnięć;
• uwzględniać fakt, iż mierzenie osiągnięć uczniów nie jest i nie może być prowadzone metodami tak precyzyjnymi, jakie stosuje się w pomiarze fizykalnym. Jest to w gruncie rzeczy szacowanie, warto zatem zachowywać pewną ostrożność w formułowaniu wniosków.

Powrót