Internet w szkole

W czasie Forum Inicjatyw Oświatowych (FIO) organizacji pozarządowych, o którym pisaliśmy poprzednio, jedna z grup warsztatowych zajmowała się tematem "Internet w szkole". Prowadzili ją pracownicy Zakładu "Internet dla Szkół" Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej. Ogólnopolski projekt "Internet dla szkół" powstał z inicjatywy naukowców z Wydziału Fizyki UW jesienią roku 1994. W marcu 1995 r. podłączono do Internetu pierwsze 17 szkół. Obecnie jest ich w Sieci ponad 900 i stale przybywają nowe. Projekt "Internet dla szkół" uznany został w roku 1997 przez G7 Global Inventory Project za najlepszy projekt polski (a drugi w skali świata) realizujący wdrażanie idei Globalnego Społeczeństwa Informacyjnego. Warto powiedzieć, o czym dyskutowano w tej grupie warsztatowej FIO, gdyż właśnie korzystanie z Internetu należy do najważniejszych umiejętności, które powinni zdobyć uczniowie u progu XXI wieku przygotowując ich do posługiwania się technologią informacji. Oto najważniejsze problemy, które omawiano:

• Jednym z trzech najważniejszych celów reformy oświaty jest, zdaniem jej autorów, wyrównywanie szans edukacyjnych wszystkich uczniów. Internet ma olbrzymie znaczenie, jako czynnik wyrównujący te szanse: dla dzieci i młodzieży pochodzących ze środowisk wiejskich i małomiasteczkowych oraz dla uczniów niepełnosprawnych, dla których bariery fizycznej komunikacji stanowią przeszkody nie do przebycia w dostępie do nowoczesnej informacji. Możliwość pracy w domu stwarza tym ostatnim szanse na włączenie się do społeczeństwa obywatelskiego i daje poczucie bezpieczeństwa.
• Umiejętność współpracy w grupach zadaniowych, często o charakterze międzynarodowym, jest zaliczana do podstawowych umiejętności współczesnego Europejczyka. Korzystanie z Sieci komputerowej daje możliwość pracy z grupami rozproszonymi (np. mniejszościami narodowymi, młodzieżą specjalnie uzdolnioną). Współpraca poprzez Internet pozwala na pracę w czasie wygodnym dla użytkowników, uczy odpowiedzialnśoci za słowo i wymieniane informacje. Dzisiejsi uczniowie polscy będą pracować w strukturach Unii Europejskiej i w różnych organizacjach międzynarodowych. Już teraz więc należy myśleć o przygotowaniu ich do wykorzystywania Internetu, jako zasobów informacji i narzędzia komunikacji.
• Wyposażenie szkół w pracownie informatyczne jest pierwszym krokiem na drodze do upowszechnienia dostępu do informacji. Niezbędne jest jednak przeszkolenie osób, od których stopnia wiadomości zależy powodzenie całego przedsięwzięcia. Dotyczy to przede wszystkim nauczycieli, którzy powinni być świadomi możliwości elektronicznych źródeł informacji i przekonani o użyteczności tych nowych metod pracy. Stosowane obecnie łatwe w obsłudze oprogramowanie powinno stać się cennym narzędziem pracy każdego nauczyciela. Szczególnie ważne jest to dla nauczycieli przedmiotów humanistycznych, którzy dotąd w niewielkim stopniu wykorzystywali komputery w procesie nauczania.

  Zdaniem uczestników dyskusji, mniejsze znaczenie powinno mieć nauczanie języków programowania. W dotychczasowych szkoleniach, także dla nauczycieli, zajmowały one zbyt wiele miejsca.

• Proces dydaktyczno-wychowawczy szkoły musi być realizowany przy współpracy rodziców. Im także należy uświadomić pożytki wynikające z umiejętności właściwego wykorzystania komputerów i Sieci Internetu.

Dane Ministerstwa Edukacji Narodowej ("Edukacja Informatyczna 98") pokazują, że jeśli chodzi o liczbę uczniów przypadających na jeden komputer, to wynosi ona w Polsce ok. 2x mniej niż we Francji, dla liceów ten wskaźnik jest jest trochę lepszy. Niestety, na ogólną liczbę ponad 600 tys. nauczycieli tylko 11 tys. posiada formalne kwalifikacje do nauczania przedmiotów informatycznych, a dodatkowo 23,3 tys. ukończyło różne kursy, w tym również podstawowe. Ich kompetencje są więc niewielkie. Oznacza to, że tylko ok, 6% nauczycieli ukończyło jakie formy kształcenia. Założeniem MEN jest przygotowanie co najmniej 30% nauczycieli do posługiwania się komputerem w nauczaniu do końca 2001 roku. Plan ambitny. MEN posiada na to środki, ale ciągle planowany wynik jest daleki od pożądanego.

Obecnie MEN realizuje program "Pracownia internetowa w każdej gminie", zakładający istnienie w każdej gminie szkolnej pracowni komputerowej posiadającej co najmniej 10 stanowisk, wyposażonej w komputery zgodne ze standardem IBM PC lub Apple McIntosh połączone siecią lokalną, z możliwością dostępu do sieci z każdego stanowiska. Pracownie te otrzymają oprogramowanie zapewniające uczniom (zgodnie z podstawami programowymi reformowanej szkoły) realizowanie celów edukacji i możliwość korzystania z technologii informacji. Autorzy projektu nie zapomnieli także o przygotowaniu nauczycieli: w każdej szkole biorącej udział w projekcie zostaną przeszkolone trzy osoby.

Irena Czubak