Biologia

Zadania maturalne. Zakres rozszerzony (arkusz II). Zestaw 2.

Zadanie 1. (2 pkt)
W wielu procesach życiowych biorą udział białka występujące w błonach biologicznych.

Wypisz oznaczenia literowe tych procesów fizjologicznych, w których niezbędne są białka błon biologicznych.

A. Oddychanie komórkowe.
B. Przewodzenie impulsu nerwowego.
C. Transport glukozy we krwi.
D. Wymiana gazów oddechowych w pęcherzykach płucnych.
E. Wydzielanie mleka z gruczołów sutkowych samic ssaków.
F. Fotosynteza.

.................................................................................................................................................................

Zadanie 2. (2 pkt)
Na schematach A - D przedstawiono wzory strukturalne wybranych związków organicznych.


A.

B.

C.

D.

a. Podaj nazwę i funkcję fizjologiczną związku oznaczonego literą A.

.................................................................................................................................................................
b. Wypisz oznaczenia literowe podstawowych związków budujących cząsteczki białek i tłuszczów obojętnych.

.................................................................................................................................................................

Zadanie 3. (1 pkt)
Podkreśl nazwę związków chemicznych, które są syntetyzowane w czasie reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR) - ważnej metody inżynierii genetycznej.

A) polipeptydy,
B) wielonienasycone kwasy tłuszczowe,
C) polisacharydy,
D) polinukleotydy.

Zadanie 4. (2 pkt)
W funkcjonowaniu rośliny biorą udział dwa nieprzerwane systemy przestrzeni - symplast i apoplast.

Uzupełnij tabelę, w której zamieszczono porównanie cech transportu wody wraz z substancjami mineralnymi przez oba układy funkcjonalne korzenia.

Cechy symplastuCechy apoplastu
Transport między komórkami odbywa się  przez system połączonych plasmodesmami protoplastów.
........................................... 

...........................................

...........................................

........................................... 

...........................................

...........................................
Transport tą drogą jest bardzo intensywny (nazywany z tego powodu transportem masywnym).
Transport w tym układzie nie jest blokowany przez nieprzepuszczalne dla wody zgrubienia na ścianach komórek śródskórni (endodermy).
........................................... 

...........................................

...........................................

Zadanie 5. (2 pkt)
Mutacje są zmianami w strukturze materiału genetycznego. Drobne zmiany w DNA nie wpływają zazwyczaj negatywnie na funkcjonowanie genów, choć zdarzają się też mutacje szkodliwe. Wykonując poniższe polecenia, korzystaj z zamieszczonej tabeli kodu genetycznego.


a. Napisz (używając symboli literowych zasad azotowych) dowolną sekwencję podwójnej nici DNA obrazującą fragment hipotetycznego genu bakterii, np. Lactobacillus, kodujący kolejne trzy aminokwasy.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................
b. Przekształć zaproponowaną przez siebie sekwencję w taki sposób, aby ukazywała ona zajście mutacji, której skutkiem jest zatrzymanie translacji.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Zadanie 6. (2 pkt)
Do dwóch probówek A i B wlano substancję wskaźnikową zmieniającą barwę z niebieskiej na żółtą pod wpływem kontaktu z gazowym dwutlenkiem węgla. W probówkach umieszczono nasiona fasoli, tak jak przedstawiają to poniższe rysunki. Następnie obie probówki poddawano działaniu różnych temperatur przez okres sześciu dni.


Wyjaśnij, dlaczego w probówce B nie zmieniła się barwa substancji wskaźnikowej, a w probówce A barwa z niebieskiej zmieniła się na żółtą.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Zadanie 7. (2 pkt)
Kanczyle (Tragulidae) to stara pod względem filogenetycznym grupa przeżuwaczy, do której należą najmniejsze żyjące współcześnie kopytne. Ich wysokość w kłębie wynosi jedynie około 20-40 cm. Ssaki te w języku angielskim potocznie zwane są mause-deer, co można przetłumaczyć jako myszowate jelenie. Na rysunkach przedstawiono dwa wybrane gatunki kanczyli.


Przeanalizuj rysunki i zapisz dwie cechy budowy upodabniające do siebie przedstawione gatunki kanczyli oraz dwie cechy odróżniające je.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Zadanie 8. (2 pkt) 
Po przeanalizowaniu pierwszorzędowej sekwencji pewnego białka u wybranych organizmów uczeni zaproponowali przedstawiony  model ich drzewa rodowego.

W tradycyjnej systematyce węże i żółwie są zaliczane do wspólnej grupy - gadów. Czy dane ze schematu potwierdzają tę klasyfikację? Odpowiedź uzasadnij.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

Zadanie 9. (2 pkt)
Spośród podanych w ramce gatunków zwierząt, podkreśl te, które należą do lądowych bezkręgowców roślinożernych.

małż, biedronka, lancetnik, pszczoła, rozgwiazda,
gąsienica bielinka kapustnika, winniczek, pijawka

Zadanie 10. (1 pkt)
Na wykresie ukazano wartość stężenia różnych jonów wewnątrz oraz na zewnątrz komórki zwierzęcej.

Spośród podanych w ramce pojęć podkreśl nazwę procesu odpowiedzialnego za wnikanie jonów K+  oraz Mg2+  do wnętrza komórki zwierzęcej.

dyfuzja, krążenie, transport aktywny, osmoza, elektroforeza, endocytoza

 

Zobacz schemat punktowania

 

 


PowrótDo góryDrukuj

2024
KWIECIEŃ
28
niedziela
KWIECIEŃ 2024
PWŚCPSN
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930     
WsteczDalej