Bon oświatowy
Bon oświatowy ma być jednym z ważnych elementów nowego systemu finansowania oświaty. Przede wszystkim dlatego, ponieważ w istotny sposób zmienia zasady naliczania części oświatowej ogólnej subwencji dla samorządów terytorialnych. Podstawowe cele jego realizacji to:
- wprowadzenie zasady: "pieniądz idzie za uczniem",
- skorygowanie nierównowagi podziału subwencji na oświatę podstawową i ponadpodstawową,
- ułatwienie restrukturyzacji sieci szkolnej.
Co to oznacza w praktyce?
Po pierwsze -- i najważniejsze -- część szkolna subwencji oświatowej będzie naliczana na podstawie liczby uczniów w szkołach prowadzonych przez jednostkę samorządu terytorialnego (JST) lub dotowanych przez nią.
Wprowadzone zostaje pojęcie: "uczeń przeliczeniowy", co oznacza przyjęcie określonych przeliczników (wag) dla wybranych grup uczniów i typów szkół w celu określenia uzasadnionych zwiększonych potrzeb oświatowych.
Kwota subwencji na ucznia przeliczeniowego stanowi finansowy standard A podziału subwencji i jest kalkulacyjnym bonem oświatowym na ucznia w jednostkach samorządu terytorialnego (JST).
Proponowany system wag zrównuje uczniów w miejskich szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach, co oznacza częściowe przesunięcie środków finansowych z gmin do powiatów. Dotychczas uczeń szkoły podstawowej otrzymywał od samorządu środki większe niż uczeń szkoły ponadpodstawowej.
Projekt rozporządzenia uwzględnia oddzielne środki na dofinansowanie racjonalizacji sieci szkolnej -- proporcjonalnie do liczby uczniów dowożonych do szkół w gminach wiejskich. Określa też wysokość dotacji dla szkół niepublicznych prowadzonych na danym terenie -- samorząd zobligowany jest do przekazania szkołom niepublicznym co najmniej 50% wartości subwencji na ucznia przeliczeniowego.
Część oświatowa subwencji ogólnej -- SO -- dzieli się na kwotę bazową -- SOA, kwotę uzupełniającą (wyrównawczą) -- SOB, i kwotę przeznaczoną na pozaszkolne działania oświatowe -- SOC, czyli: SO = SOA + SOB + SOC
Kwota uzupełniająca (wyrównawcza) -- SOB -- zwiększa kwotę bazową SOA, według wag P. Wag tych jest 21:
| P1 = 0,33 | dla uczniów wszystkich typów szkół na terenach wiejskich, |
| P2 = 0,18 | dla uczniów w miastach do 5000 mieszkańców, |
| P3 = 0,50 | dla uczniów klas specjalnych w szkołach podstawowych i gimnazjach, |
| P4 = 0,25 | dla uczniów niepełnosprawnych w klasach ogólnodostępnych szkół podstawowych i gimnazjów, |
| P5 = 3,00 | dla uczniów klas integracyjnych w szkołach podstawowych i gimnazjach, |
| P6 = 0,20 | dla uczniów klas/szkół mniejszości narodowych, |
| P7 = 0,30 | dodatek na racjonalizację sieci szkół proporcjonalnie do liczby dowożonych uczniów w gminach wiejskich oraz dowożonych uczniów niepełnosprawnych w całym systemie oświaty, na podstawie przedstawionych MEN przez kuratorów raportów gmin o liczebności dowożonych uczniów, |
| P8 = 0,15 | dla uczniów zawodowych szkół ponadpodstawowych, wraz z centrami kształcenia praktycznego i centrami kształcenia ustawicznego, |
| P9 = 2,40 | dla uczniów szkół ogólnokształcących specjalnych, |
| P10 = 1,00 | dla uczniów szkół zawodowych specjalnych, |
| P11 = 0,20 | dla uczniów klas/szkół sportowych, |
| P12 = 1,00 | dla uczniów szkół mistrzostwa sportowego, |
| P13 = 1,00 | dla uczniów szkół medycznych, |
| P14 = 1,00 | dla słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli, |
| P15 = 4,500 | dla wychowanków przedszkoli specjalnych, |
| P16 = 1,770 | dla wychowanków internatów i burs, |
| P17 = 0,221 | dla wychowanków domów wczasów dziecięcych, |
| P18 = 7,370 | dla wychowanków specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, |
| P19 = 0,010 | dla placówek pozaszkolnych według rzeczywistej liczby uczniów na terenie powiatu, |
| P20 = 0,013 | dla poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych specjalistycznych według rzeczywistej liczby uczniów i wychowanków na terenie powiatu, |
| P21 = 0,008 | dla ośrodków doskonalenia nauczycieli i bibliotek pedagogicznych według rzeczywistej liczby uczniów na terenie danego województwa. |
Jak widać, wskaźników jest wiele i powinny one usatysfakcjonować tych wszystkich, którzy pracują w szkołach i placówkach, gdzie naprawdę trzeba więcej pieniędzy.
Kwota SOC przeznaczona jest na utrzymanie internatów, burs, na stypendia itp.
To tylko niektóre szczegóły planowanego na rok 2000 nowego finansowania systemu oświaty. Projekt rozporządzenia jest już gotowy. Może dojdą jeszcze jakieś małe poprawki, ale zasadnicza idea bonu nie zmieni się. W najbliższym czasie należy spodziewać się podpisania rozporządzenia przez ministra. Dokładniejsze informacje na temat bonu oświatowego można uzyskać na stronach internetowych MEN, a także po numerem telefonu: (22) 629 00 59.
[ Szukaj w Archiwum ] [ Aktualny Serwis ] [ Strona Główna ]