Ocenianie uczniów stanowi dla nas, nauczycieli, jedną z podstawowych czynności w procesie nauczania. Każdy z nas ma swoje wypracowane metody, sposoby -- jedne bardziej, inne mniej lubiane przez uczniów. My także jesteśmy oceniani przez naszych przełożonych (czego sami z kolei nie lubimy). Wiemy także, że w zreformowanej szkole będziemy oceniać naszych uczniów inaczej. Zmieni się też ocena nauczyciela, dyrektora i całej szkoły. Porozmawiajmy więc chwilę o ocenianiu oceniających -- czyli nas. Pod takim hasłem przebiegało Forum Oświatowe zorganizowane 21 września '98 w gmachu Sejmu. Uczestnicy wymieniali poglądy nt. oceniania nauczycieli w zreformowanej szkole oraz pożądanego wpływu wystawianych ocen na karierę zawodową ocenianych osób. Po informacjach wprowadzających zebrani pracowali w trzech grupach. Zajmowały się one: oceną szkoły, oceną dyrektora, oceną nauczyciela. Podzielę się refleksjami z pracy w trzeciej z tych grup.
Ocena nauczyciela
W środowisku nauczycielskim istnieje wiele obaw i nieporozumień
co do nowego oceniania nauczyciela. Wielu z nas nie wyobraża sobie oceniania
przez młodzież, przez rodziców. Często myślimy, że nie mają oni do tego
odpowiednich kompetencji, że wyniki nauczania świadczą wystarczająco jasno
o naszej pracy. Czy tak jest naprawdę?
Jako wstępny materiał do dyskusji na forum Ministerstwo Edukacji Narodowej
przygotowało materiał oparty na przykładzie brytyjskiej szkoły Saint Joseph.
Może warto przyjrzeć się, jak tam oceniają nauczycieli.
- ocenie podlega jakość pracy nauczyciela -- nie sam nauczyciel,
- ocena stanowi informację zwrotną, której celem jest pomoc nauczycielowi planowaniu własnego rozwoju,
- dyrektor, jako oceniający, występuje w roli "krytycznego przyjaciela",
- nauczyciel dokonuje stale samooceny, zbierając w tym celu informacje zwrotne od uczniów i rodziców,
- nauczyciel może, jeśli chce, zapoznać dyrektora z danymi zebranymi w procesie samooceny.
Jakość pracy nauczyciela widoczna jest w czterech obszarach jego działania:
- pracy z uczniami,
- kontaktu z rodzicami,
- współpracy z zespołem nauczycieli,
- własnego rozwoju zawodowego.
Każda z tych dziedzin określona jest poprzez podanie wskaźników i tematów precyzujących te wskaźniki.
Przykład:
| Obszar: praca z uczniami Wskaźnik: jakość procesu nauczania Tematy:
Ocena wystawiana jest w czterostopniowej skali -- działania nauczyciela w badanym obszarze to jego:
Aby ocenić "Jakość dialogu nauczyciel-uczeń" (temat trzeci), weźmiemy pod uwagę następujące czynniki: Mocne strony:
Słabe strony:
|
No cóż, troszkę to się różni od tego, do czego jesteśmy przyzwyczajeni! Na pewno nie przesadzamy z chwaleniem uczniów. Co np. w USA robi się nieustannie i co uważa się za główną przyczynę osiągania przez Amerykanów tylu sukcesów w różnych dziedzinach. U nas "piłowanie" ucznia w celu wydobycia z niego najdrobniejszych szczegółów, które na jego nieszczęście mieliśmy okazję podać (lub tylko nam się tak zdawało) na poprzedniej lekcji, należy do codziennej rutyny szkolnej. Różnie też bywa z diagnozowaniem przyczyn kłopotów naszych uczniów w nauce.
Parę miesięcy temu "Gazeta Wyborcza" wydrukowała anonimową ankietę uczniowską "Nauczyciel w oczach uczniów". Warto zajrzeć do archiwum "Gazety" i przyjrzeć się zadawanym pytaniom.
Ja przytoczę tylko pewne z nich, udostępnione uczestnikom forum przez panią Wiesławę Kuśmirek, dyrektorkę szkoły, która zadała cytowane pytania swoim uczniom, prosząc o odpowiedź w czterostopniowej skali:
|
A jak odpowiedzieliby na te pytania Twoi uczniowie? Może nieporównanie lepiej, niż oczekujesz? Spróbuj!
Janina Zawadowska
[ Aktualny Serwis ] [ Strona Główna ]